Amerika dünyanın en pahalı sağlık sistemlerinden birine sahiptir. 2013 yılında gayri safi millî hasılasının %17.1’ini bu sektöre harcamıştır. Avrupa’da ise sağlığa harcanan ortalama %9.5’tir. Buna rağmen sağlık kalitesinde birinci sırada yer almamaktadır. Her türlü sağlık servisi Amerika’da çok daha pahalıdır, aynı şekilde sigorta primleri de çok daha yüksektir.
Amerika’daki sağlık sisteminin temelini sağlık sigortası oluşturur. Sigorta sistemindek idağılım şu şekildedir:
- Devlet görevlileri ve askerler için sağlık sigortası devlet desteğiyle gerçekleşir. (ki bu sadece nüfusun %2′ sidir. http://kff.org/other/state-indicator/total-population/)
- Çok yaşlı veya çok fakir olanlar için de sağlık sigortası devlet desteğiyle gerçekleşir. Bu kapsamdaki sigortalar Medicare ve Medicaid olarak bilinir.
- Medicare: 65 yaş ve üstündeki kişileri ve malulleri kapsar. Bu destek programından yararlanabilmek için sosyal güvenlik sistemine kayıtlı olmak ve öncesinde en az 10 yıl ödeme yapmış olmak zorunludur. Bu koşulları yerine getiremeyenler için kişisel katkı yaparak “Medicare” B programına girme şansı tanınmakta ise de pek çok yoksul ve göçmen “Medicare” ek ödeme koşullarını karşılayamamaktadır. Medicare 2013 yılında toplam nüfusun %15’ni kapsamaktaydı.
- Medicaid (Belli birgelirin altındakiler için). Çocuklu ve düşük gelirli aileleri, sakat ve körleri, yoksulluk sınırının altındaki ailelilerdeki, 6 yaşından küçük çocukları ve gebeleri kapsamaktadır. 2013 yılında toplam nüfusun %16’sı Medicaid aracılığıyla sağlık hizmetlerinden faydalanmıştır. (http://kff.org/other/state-indicator/total-population/ ) (Eğer Amerikan vatandaşı değilseniz Medicaid’ten yararlanma hakkınız olup olmadığını yaşadığınız eyalet ve county’lerden öğrenebilirsiniz.)
- Yukarıdaki kapsamda yer almayan herkes sağlık giderlerini kendisi ödemek zorundadır. Burada da durum, işveren aracılığıyla veya bireysel sigorta olmak üzere iki farklı şekilde gerçekleşir.
- 2013 yılı itibari ile nüfusun %48’i sağlık güvencesini işverenleri aracılığı ile almaktadır. Bu sigortanın ücreti kısmen kişinin çalıştığı işyeri tarafindan sağlanır. İşveren, sigorta priminin büyük bir çoğunluğunu karşılar. Kalanı ise calışanın maaşından kesilir. Bu şirketler genelde 50’nin üzerinde tam gün çalıştıran işverenlerdir.(http://kff.org/other/state-indicator/total-population/ )
- 2013 yılı itibari ile bireysel özel sigorta sahipliği nüfusun % 6’sına denk gelmektedir.Bu bireyler kendi işinin sahibi olanlar ya da küçük iş yerlerine calışan pek çok kişi kendi özel sigortasını ya da aile sigortası almak zorundadır. Kişisel sigortalar ya da grup sigortaları genelde çok pahalıdır ve çok iyi kapsamlı değildir. Bu nedenle 2008 yılında nüfusun% 15’ini oluşturan yaklaşık 50 milyon Amerikalı’nın sağlık sigortası yok iken, bu sayı Obamacare sayesinde 2015’in ilk çeyreğinde %11.9’a düşmüştür.(http://www.gallup.com/poll/182348/uninsured-rate-dips-first-quarter.aspx?utm_source=Well-Being&utm_medium=newsfeed&utm_campaign=tiles)
Obamacare Nedir?
- 2010 yılında çıkan Affordable Care Act, yani Hesaplı Sağlık Hizmetleri Yasası ya da halk arasında bilinen adı ile “ObamaCare” sağlık reformu uyarınca herkes sağlık sigortasına sahip olmak zorundadır.
- Sağlık sigortası olmayanlar ceza ödemek zorundadır. 2014 yılında bu ceza yetişkin için $95, her çocuk için $47.50 veya gelirinin %1’dir; hangisi daha yüksekse o baz alınır.
- 2015 yılında bu ceza artmıştır. Yetişkin için 325$, her çocuk için $162.50 veya gelirinin %1.5’dur; hangisi daha yüksekse o baz alınır.Geçirilen her sigortasız ay için bu cezaların 1/12’si kesilecektir.
- $45,960 altında geliri olan bireyler ya da 4 kişilik bir aile için $94,200 altında geliri olan Amerikalılar, vergi kredisi alma hakkına sahip olabilirler. Bu vergi kredisinin amacı dar gelirlilere sigorta ücreti yardımı yapabilmektir. (premium tax credits through the marketplace.)
Dar gelirli aile kriteri değerleri aşağıdaki tabloda verilmiştir.
| Evde Yaşayan Kişi Sayısı | 2014 Federal Poverty Level Threshold 100% FPL2014 Federal Fakirlik Kriteri |
| 1 | $11,670 |
| 2 | $15,730 |
| 3 | $19,790 |
| 4 | $23,850 |
| 5 | $27,910 |
| 6 | $31,970 |
| 7 | $36,030 |
| 8 | $40,090 |
Genel kural olarak, aiedeki birey sayısına göre, toplam aile geliriniz fakirlik kriterinin %100 ile %400’ü arasında ise ve işveren tarafından sigortanız yoksa, Medicare veMedicaid’ten yararlanamıyorsanız, budurumda marketplace’den hesaplı sigorta satın alabilmeniz için sigorta primi katkı payından yararlanabilirsiniz.NOT: Eğer ailedeki birey sayısı 8’in üstünde ise ekstra kişi başına $4.020 eklenir. Örneğin 11 kişilik bir aile için ekstra 3 kişi olduğundan $4.020 ile 3 çarpılır ve çıkan $12.060, $40.090’un üstüne eklenir ki bu da $52.150 yapar.
- Eğer sigortanız yoksa Health Insurance Marketplace linkini kullanabilir ve özel bir sigorta satın alabilirsiniz.
- Uygun fiyatlı özel sigorta satın alabilmek için her yıl açık kayıt döneminden faydalanabilirsiniz, Bu dönem 2015 icin 1 Ekim ile 15 Aralık 2015 tarihleri arasında olacaktır. Bu tarihler arasında sigorta poliçenizi değiştirebilir ya da yenileyebilirsiniz. (http://obamacarefacts.com/obamacare-open-enrollment/ )
- Sigorta primlerinizi etkileyen faktörler, sigara içip içmeme durumunuz, yaşınız, geliriniz, ailedeki birey sayısı, coğrafi kkonumunuz ve seçeceğiniz plan tipine göre değişebilir. Bu durum değişik eyaletler tarafından “marketplace”de satılan bütün sigortalar için geçerlidir.
- Eğer işvereniniz size sigorta sağlıyorsa marketplace vergi kredisinden faydalanamazsınız. Ancak işverininiz priminizin %60’ından azını ödüyorsa ya da size düşen pay, aile gelirinizin %9.5’ini aşıyorsa bu vergi indirimlerinden faydalanabilirsiniz.
- Biten ve başlayan sigorta poliçe planı arasında ceza ödemeksizin 3 aya kadar ara olabilir.
- Obamacare sayesinde sigorta şirketleri, daha önceden hastalığı olan kişileri sigorta kapsamına almayı reddedememektedir.
- Hastalandığınız için veya yaşınız dolayısıyla sigortanız sonlandırılamaz.
- 2014 itibari ile sigortalar alacağınız servis ücretini ne yıl ne de yaşam boyu olarak sınırlayamaz.
- Her sağlık planı geniş kapsamlı olmak zorundadır. Bunlar sağlık kontrollerini, önleyici ve tarayıcı test ve tedavilerini, siz ekstra bir ücret ödemeden kapsamak zorundadır.
- 50 çalışanın üzerindeki şirketlerde tam gün çalışan herkes işvereni tarafından 2015 yılı dolayısla sigorta alabilecektir. Buna uymayan işverenler çalışan başına ceza ödemek zorundadırlar.
- 50’nin altında tam gün çalışanı olan küçük iş yerleri, çalışanları için « SHOP » (small business health options program) adı verilen programı kullanabilirler.
- 25’in altında tam gün çalışanı olan küçük iş yerleri, çalısanları için marketplace’i kullanarak hükümetten yardım fonu alabilirler.
- 25’in altında tam gün çalışanı olan küçük iş yerleri, ortalama 50 bin doların altında maaşı olan çalışanları için, primleri ödemeye yardımcı olmak üzere SHOP aracılığı ile vergi kredisi alabilirler.
- http://obamacarefacts.com/obamacare-explained/
Görüldüğü gibi aslında Obamacare cok güzel değişiklikler yapmıştır. Gene bunlardan birisi de çocuğunuz 26 yaşına girene kadar sizin sigortanızdan faydalanabilecek olmasıdır.
Reformu eleştirenlerse hükümetin sağlık hizmetlerini kontrol altına almaması gerektiğini, reformun sağlık hizmeti maliyetlerini yükselteceğini savunuyor: ”Sağlık reformu, mali bir enkazdır. Reform olduğu sürece bütçeyi dengelememiz mümkün olmayacak.” diyorlar. Oysaki herkes sigortalanmak zorunda olduğu için pahalı acil servis hizmetleri daha az kullanılacaktır.
Bazı uzmanlar da yeni yasayı olumlu karşılamakla birlikte, Amerikan sağlık sisteminin her derdine deva olmayacağı uyarısında bulunuyor.
Bu video Obamacare ilk çıktığında yayınlanmış:
http://www.amerikaninsesi.com/media/video/1772632.html
Yazı: Nuşin Van Winkle
Fotoğraf: Pelin Hoşkan
All About US 
Pingback: Amerika’da Sağlık Sistemi İle İlgili Bazı Pratik Bilgiler | All About US